Mierikswortel is een "oud" medicinaal kruid, al vlak na het begin van onze jaartelling wordt er melding gemaakt van het gebruik.
Het is een hele forse plant en met een hoogte van meer dan één meter niet geschikt voor een kleine (kruiden)tuin. Ook ondergronds laat hij zich gelden. De penwortels kunnen wel tot 60 cm diep de grond ingaan en hebben veel zijwortels. Hij woekert zo sterk dat, als hij eenmaal in de tuin staat, je er nauwelijks nog vanaf komt want een klein stukje wortel met een knop staat garant voor een nieuwe plant.
De bloei in de vroege zomer is weelderig, heel veel kleine witte bloemen sieren de plant. Ze zijn eetbaar en ook een jong blad kan door de sla.
Er wordt wel geadviseerd om de bloemen te verwijderen om de wortelgroei te bevorderen maar dat is een beetje een overbodig advies voor privé gebruik. Je heb ook maar een heel klein beetje nodig, zó sterk is deze wortel. (En met een klein beetje praten we dan over mespuntjes)
Mijn plant staat, of eigenlijk ligt, er nu wat onaantrekkelijk bij, ik kan mooi wat wortels opgraven.
Dat is trouwens nog een heel karwei ;-).
Je kunt de wortels het gehele jaar door oogsten, mocht daar behoefte aan zijn, ze zijn geel-bruin aan de buitenkant. Van binnen zijn ze roomwit.
De dikke wortels, en de wortels die groenig geworden zijn, worden geschild, de dunnere zijwortels schil ik niet.
Wat je ook gaat maken met deze plant, doe dat bij voorkeur buiten. Je ogen kunnen behoorlijk gaan tranen.
Verantwoordelijk hiervoor zijn de etherische mosterdoliën. Lukt het niet om het buiten te doen zet dan in ieder geval een raam open.
Ik maakte een beetje mierikshoning voor een hoestend gezinslid. De wortel is slijmoplossend, antibacterieel en hoestdempend. Ook werkt het ontzwellend op de slijmvliezen, eigenschappen die bij een fikse verkoudheid zeer welkom zijn.
Je raspt daarvoor de wortel heel fijn en stopt het in een potje waarna je het zo snel mogelijk overgiet met een goede honing. Even goed doorroeren en het potje een nacht in de koelkast zetten.
De volgende dag door een theezeefje de mierikswortel eruit zeven. (Kom niet in de verleiding om, als je je potje net geopend heb, te ruiken aan de mierikswortelhoning. De kans is groot dat je dan letterlijk! stijl achterover slaat, zó sterk ruikt het.)
De pulp zo goed als lukt uitpersen en 3 keer per dag een flinke theelepel innemen.
Als de honing te sterk is, kun je extra honing toevoegen of je maakt er een thee van.
Daarvoor doe je twee of drie theelepeltjes honing in een kop en giet hier niet te heet water over.
Maak ook niet teveel honing in één keer, het is maar een paar dagen houdbaar.
De mierikswortel is niet alleen te gebruiken als geneeskruid, ook in de keuken is het populair, alhoewel bij ons veel minder dan bv. in Duitsland en Oost-Europa.
Omdat er nog flink wat wortel over is, maak ik ook een potje pasta.
Je mengt de geraspte wortel met een klein scheutje (olijf)olie en wat (appel)azijn. Ga niet na het raspen eerst even een ander klusje doen, al na een half uur is er heel veel smaak verloren! Het verliezen van smaak wordt tegengegaan door een zuur toe te voegen in de vorm van azijn of citroensap.
Doe dit in een klein glazen potje en dek het ook af met een scheutje azijn. Zorg dat er geen pasta boven de azijn uitsteekt.
Deze pasta is lekker op een toastje, er hoeft maar een heel klein beetje op.
Ook lekker is het om een beetje van deze pasta te vermengen met roomkaas.
Op het internet zijn ook een heleboel recepten te vinden waarbij je een mespuntje mierikswortelpasta kunt gebruiken.
Ook ga ik wat "raspsel" drogen. Het verliest dan wel (veel) aan smaak maar er blijft genoeg over.
Dit is veel langer houdbaar en makkelijk in gebruik. Je kan het (eventueel eerst weken) aan soepen en sauzen toevoegen, maar wel pas op het laatst en nooit lang meekoken.
De verse wortel kun je in een bakje met water in de koelkast een paar weken goed houden. Je hebt dan steeds de beschikking over verse rasp. Lekker door je (eigen gemaakte) mayonaise.
Of wat dacht je van deze wortelsalade:
Rasp een (gewone oranje) wortel en ook een appeltje.
Meng er dan wat suiker, zout, het sap van een citroen en wat geraspte mierikswortel door.
Probeer ook eens om dunne schijfjes mierikswortel aan een draad te rijgen om als ketting te dragen.
Dit zou 's nachts een gunstige invloed hebben op de luchtwegen, vooral bij bronchitis.
De scheidingslijn tussen geneesmiddel en smaakmaker in de keuken is natuurlijk heel dun want zoals Hypocrates het al zei: "laat uw voeding uw medicijn zijn en uw medicijn uw voeding".
Als je dus mierikswortel hebt, gebruik hem dan regelmatig want het bevat ook heel veel vitamine C!
Waarschuwing:
Juist omdat de mierikswortel zo sterk is, moet je hem met mate gebruiken. Overdreven gebruik kan irritatie veroorzaken van o.a. het maagdarmkanaal.
Tijdens de eerste drie maanden van de zwangerschap en tijdens het zogen kun je beter geen mierikswortel gebruiken.
Het is ook niet geschikt voor (jonge) kinderen.
